شفافیت هزینه ها، برگزاری مناظره های زنده، افزایش مجازات های اقتصادی - وبلاگ امین و کیوان

به گزارش وبلاگ امین و کیوان، در لایحه جامع انتخابات که با هدف تجمیع قوانین انتخاباتی و برطرف اشکالات این قوانین در دولت تهیه و به مجلس شورای اسلامی فرستاده شده، بر شفافیت اقتصادی فعالیت های انتخاباتی تاکید شده است.

به گزارش وبلاگ امین و کیوان، شفافیت منابع اقتصادی داوطلبان انتخابات، ثبت نام شرکت نمایندگان در انتخابات پیش از روز رأی گیری، پخش مستقیم مناظره های انتخاباتی، ساماندهی تبلیغات انتخاباتی و افزایش مجازات های اقتصادی برای تخلفات انتخاباتی از جمله نوآوری های لایحه جامع انتخابات است.

سیدسلمان سامانی سخنگوی وزارت کشور پیش از این درباره دلایل و ضرورت تدوین قانون جامع انتخابات گفته که نبود انسجام در قوانین انتخاباتی و پراکندگی گسترده در عرصه قوانین و مقرّرات و همچنین فقدان وحدت رویه در فرآیندهای اصلی انتخابات مختلف از جمله نحوه تشکیل و ترکیب هیأت های اجرایی و حیطه اختیارات آنها، نحوه حضور نمایندگان نامزدها در شعب اخذ رأی، سیستم رأی گیری سنتی و وجود خلاء قانونی در مورد بکارگیری فناوری های نوین در برگزاری انتخابات از دلایل اصلی تدوین این لایحه بشمار می روند.

در بخش اول گزارش و بخش دوم گزارش، بعضی از مهم ترین نوآوری های لایحه جامع انتخابات را آنالیز کردیم و در این گزارش سایر نوآوری ها را مرور می کنیم.

شفافیت منابع و هزینه های انتخاباتی داوطلبان

شفافیت منابع اقتصادی داوطلبان و جلوگیری از ورود پول های کثیف به انتخابات از جمله دغدغه های تدوین نمایندگان لایحه جامع انتخابات است. بر اساس مواد 127 تا 129 این لایحه، هر داوطلب باید حسابی را معرفی نموده و منابع و مصارف خود را به گونه ای شفاف بیان نمایند که از سوی هیأت های اجرایی قابل حسابرسی باشد.

هر داوطلب موظف است حسابی را به عنوان تنها محل واریز، برداشت و نقل و انتقال وجوه و منابع نقدی هزینه های انتخاباتی، افتتاح کند و همزمان با ثبت نام، شماره و معینات آن و گواهی بانک در این خصوص و نیز نام و معینات یک نفر را به عنوان نماینده اقتصادی خود به مرجع ثبت نام ارائه دهد.

داوطلبان شرکت در انتخابات موظفند تمامی منابع و مصارف مرتبط با فعالیت های انتخاباتی خود را در دفاتر یا سامانه مخصوص، ثبت و منابع تامین اقتصادی این هزینه ها را با رعایت مقررات این قانون به نحو شفاف و با رعایت روش های استاندارد حسابداری ثبت نمایند به گونه ای که به وسیله هیئت های اجرایی قابل حسابرسی و رسیدگی باشد.

احزاب و تشکل های سیاسی مجاز موظفند کلیه هزینه های مرتبط با فعالیت های انتخاباتی خود را که به صورت مستقیم یا به یاری داوطلبان انجام می دهند در دفاتر یا سامانه مخصوص با رعایت مقررات این قانون و روش های حسابرسی ثبت نمایند تا در صورت درخواست کمیسیون موضوع ماده (10) قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه های سیاسی قابل رسیدگی باشد.

ساماندهی تبلیغات انتخابات

به منظور ساماندهی تبلیغات کلیه انتخابات و نظارت بر اجرای مواد مربوط به تبلیغات و تضمین برخورداری عادلانه و یکسان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و مجلس خبرگان رهبری از برنامه های تبلیغات صدا و سیما و ایجاد فضای مناسب جهت تحقق انتخابات رقابتی در دوران تبلیغات انتخاباتی، کارگروهی به نام کارگروه ساماندهی تبلیغات انتخابات یک ماه قبل از شروع ثبت نام با ترکیب وزیر کشور یا معاون مربوط وی، دادستان کل کشور یا معاون مربوط وی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا معاون مربوط وی، رئیس سازمان صدا و سیما یا معاون مربوط وی، یک نفر به نمایندگی از تشکل های سیاسی و احزاب به انتخاب خانه احزاب و نماینده مدیران مسئول مطبوعات و خبرگزاری ها در هیئت نظارت بر مطبوعات تشکیل می گردد.

وظایف این کارگروه عبارت است از برنامه ریزی برای دادن فرصت برابر برای تبلیغات در صدا و سیما به همه داوطلبان انتخابات، مراقبت برای جلوگیری از استفاده از امکانات دولتی و حکومتی، نظارت بر موضع گیری، اقدام و هرگونه فعالیت انتخاباتی توسط مسئولان و کارکنان دستگاه ها، جلوگیری از تضییع حقوق و هتک حیثیت شهروندان، رصد فعالیت های تبلیغاتی انتخاباتی در مطبوعات، رصد برنامه های انتخاباتی صدا و سیما از جهت رعایت بی طرفی و رسیدگی به تخلفات تبلیغاتی.

برگزاری مناظره های زنده

در لایحه جامع انتخابات تاکید شده است که مناظره های انتخاباتی به صورت زنده از صداوسیما پخش گردد.

تبصره ماده 136 تصریح دارد که برنامه مناظره بین نامزدهای ریاست جمهوری به صورت مستقیم و پخش زنده با نظارت کارگروه مرکزی ساماندهی تبلیغات انتخابات در کلیه مراحل مناظره صورت می گیرد.

ثبت نام شرکت نمایندگان در انتخابات

در لایحه جامع انتخابات تصریح شده است که شرکت در انتخابات منوط است به ثبت نام پیش از روز رأی گیری. ماده 72 بیان می نماید که شرکت در انتخابات و رأی دادن به نامزدها، منوط به ثبت نام قبلی رأی دهندگان است که از 15 روز قبل از روز برگزاری انتخابات، تا 24 ساعت قبل از شروع رأی گیری در مراکز ثبت نام رأی دهندگان (که توسط هیئت های اجرایی معین می گردد) با ارائه کارت ملی (هوشمند) به صورت الکترونیکی انجام می گیرد و هر فرد تنها در همان شعبه ای که ثبت نام نموده است می تواند رأی دهد.

این ماده می تواند از پیش معین کند که چه تعداد افراد به کدام شعب اخذ رأی مراجعه می نمایند و بنابراین مشکل کمبود تعرفه های رأی در شعب پیش نمی آید.

افزایش مصادیق تخلف های انتخاباتی

مواردی به تخلف های انتخاباتی به قانون فعلی انتخابات افزوده شده است. ممانعت از حضور یا نظارت نمایندگان نامزدها در شعب اخذ رأی، اخلال در امر ثبت نام و رأی ‬ گیری و تجهیزات ارتباطی و برگزاری انتخابات الکترونیک و ارائه گزارش یا اظهارنظر غیرمستند علیه داوطلبان انتخابات توسط مراجع چهارگانه مهم ترین مواردی است که به تخلفات انتخاباتی اضافه شده است.

افزایش مجازات اقتصادی برای جرایم انتخاباتی

در قانون انتخابات مجلس مجازاتی هایی از قبیل تا سه ماه حبس، از شش ماه تا دو سال حبس، دوازده سال محرومیت از عضویت در هیأت های اجرایی و نظارت، پانصد تا یک میلیون ریال، سه تا پانزده میلیون ریال و پانصد تا یک میلیون ریال برای تخلف های مختلف انتخاباتی در نظر گرفته شده است. در قانون انتخابات ریاست جمهوری هم تا 74 ضربه شلاق برای تخلف در نظر گرفته شده است.

در لایحه جامع انتخابات حبس از (91) روز تا یک سال یا پرداخت جزای نقدی درجه شش، محرومیت به مدت یک تا هشت سال از عضویت در هیئت های اجرایی و نظارت و شعب اخذ رأی، حبس از شش ماه تا یک سال یا پرداخت جزای نقدی درجه شش برای انواع تخلفات در نظر گرفته شده است.

بر حسب ماده 19 قانون مجازات اسلامی، جزای نقدی درجه شش عبارت است از بیش از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال که البته همچنان این مجازات های اقتصادی نمی تواند عامل بازدارنده ای برای جلوگیری از تخلفات انتخاباتی باشد.

در گزارش بعدی سایر نوآوری های این لایحه را آنالیز خواهیم کرد.