مضرات نور آبی (مهتابی) مصنوعی
به گزارش وبلاگ امین و کیوان، تا قبل از زمان ظهور نور مصنوعی، خورشید منبع اصلی روشنایی بود و مردم شب ها را در تاریکی (نسبی) می گذراندند. اما اکنون در همه جای دنیا، شب ها به واسطه لامپ ها روشن است.
نور در شب، ساعت بیولوژیکی بدن (ریتم شبانه روزی) را به هم میزند و ما سخت تر به خواب می رویم. و بدتر از آن، تحقیقات نشان می دهد که ممکن است باعث بروز بیماری هایی از قبیل سرطان، دیابت، بیماری قلبی و چاقی گردد.
اما رنگ نور های متفاوت چراغ، اثرات متفاوتی نیز دارند. طول موج های آبی رنگ در ساعت های روز بسیار مفید هستند، زیرا این طول موج ها، توجه، زمان واکنش و خلق و خوی فرد را ترقی می بخشد اما نور آبی می تواند در شب بسیار مضر باشد. بعلاوه نور صفحه های نمایش و لامپ های کم مصرف باعث می گردد تا بدن ما بیشتر در معرض نور آبی قرار گیرد، مخصوصا هنگام غروب.
ریتم های روزانه بدن تحت تاثیر نور
هر کسی دارای ریتم های روزانه ای است که کمی با هم متفاوت هستند، اما طول میانه آن، 24 و یک چهارم ساعت است. ریتم شبانه روزی افرادی که دیر می خوابند کمی طولانی تر است در حالی که ریتم پرندگان کمتر از 24 ساعت است. روشنی روز، ساعت و ریتم درونی فرد را با محیط هماهنگ می نماید.
خطرات سلامتی نور شب
کار زیاد باعث شده است تا بعضی افراد شب کاری نیز داشته باشند. این مساله باعث می گردد فرد در معرض نور مصنوعی قرار بگیرد و باعث مسائلی از قبیل سرطان سینه یا پروستات، دیابت، بیماری های قلبی و چاقی گردد. هنوز دقیقا تعیین نیست که چرا نور در شب تا این اندازه برای ما مضر است. اما این را می دانیم که قرار گرفتن در معرض نور باعث توقف ترشح ملاتونین در بدن می گردد، هورمونی که بر ریتم های روزانه بدن ما تاثیر می گذارد، و شواهد تجربی وجود دارد (بسیار ابتدایی) که سطح پایین ملاتونین ممکن است با سرطان ارتباط داشته باشد.
در مطالعه ای، محققان 10 نفر را در یک برنامه ای قرار دادند که باعث شد ریتم روزانه بدن شان به تدریج تغییر کند. آنها متوجه شدند که پس از این کار قند خون شرکت نمایندگان بالا رفته بود و به حالت پیش دیابتی رسیده بودند. بعلاوه سطح هورمون لپتین آن ها پایین آمده بود. لپتین هورمونی است که پس از خوردن غذا به فرد احساس سیری می دهد. هنگامی که این هورمون کم باشد فرد مورد نظر دیرتر احساس سیری می نماید و بیشتر می خورد که این امر منجر به چاقی می گردد.
بیشتر محققان بر این باورند که: نور شب بخشی از دلیلی است که بسیاری از مردم خواب کافی ندارند و محققان خواب ناکافی و کم را به افزایش خطر ابتلا به افسردگی، دیابت و مسائل قلبی عروقی مرتبط می نمایند.
قدرت نور آبی
اگرچه هر نوع نوری می تواند ترشح ملاتونین را متوقف کند، اما نور آبی درشب به طرز موثری قوی تر عمل می نماید. محققان دانشگاه هاروارد و همکارانشان آزمایشاتی را انجام دادند که اثرات 6.5 ساعت قرار گرفتن در معرض نور آبی را با همین مدت قرار گرفتن در معرض نور سبز مقایسه کردند.
نور آبی، ترشح ملاتونین را 2 برابر نور سبز متوقف کرد و بعلاوه ریتم شبانه روزی بدن را نیز 2 برابر نور سبز (3 ساعت در برابر 1.5 ساعت) تغییر داد.
این مساله درست است که لامپ های فلوروسنت و ال ای دی صرفه جو تر و کم هزینه تر از لامپ های قدیمی معمولی هستند اما نور آبی آنها مضر است. لامپ های LED از لامپ های فلوروسنت کارآمد تر هستند اما آنها نیز یک اندازه کافی نور در طیف آبی فراوری می نمایند.
چه باید کرد؟
- در شب از چراغ های زرد کم نور بهره ببرید. نور زرد در تغییر دادن ریتم بدن و سرکوب ملاتونین، بسیار ضعیف تر از نور آبی عمل می نماید.
- 2 تا 3 ساعت قبل از خواب از تماشای صفحه نمایش مانیتور و گوشی خود اجتناب کنید.
- اگر شما شب کار هستید یا از وسایل الکترونیکی زیادی در شب استفاده می کنید، سعی کنید از عینک های فیلتر نماینده نور آبی یا اپلیکیشن هایی که طول موج آبی/سبز را فیلتر می نمایند بهره ببرید.
- در طول روز بیشتر در معرض نور خورشید بمانید. این کار توانایی شما برای خوابیدن در شب و بعلاوه خلق و خوی شما را بالا می برد.