پیشنهاد فیلم: سالیوت 7 ، روسیه در پی یادآوری عظمت گذشته - وبلاگ امین و کیوان

به گزارش وبلاگ امین و کیوان، خب، مدت زیادی بود که یک فیلم فضایی واقع گرایانه در سبک فیلم جاذبه یا مریخی ندیدم بودم و هالیوود هم جز فضایی های فانتزی، یک سال اخیر چیز قابل بحثی در اختیار ما ننهاده بود.

اما دیروز که فیلم سالیوت 7 را دیدم از وقتی که برایش صرف کردم راضی بودم.

فیلم Salyut 7 یک فیلم روسی است به کارگردانی کلیم شیپنک. این فیلم در تاریخ 12 اکتبر سال 2017 اکران شد و در ایام نوروز دوبله فارسی آن از تلویزیون ایران هم پخش شد.

این فیلم اشاره دارد به مأموریت خطیر و شگفتی آور سایوز T-13 در سال 1985 برای به زندگی برگرداندن ایستگاه فضایی شوروی.

هرچند که احتمالا بعضی از شماها با داستان این مأموریت آشنایی دارید، اما به جهت لو ندادن داستان فیلم، از ذکر جزئیات بیشتر خودداری می کنم و به بعضی از مسائل حاشیه ای می پردازم.

نخست اینکه در دنیای کنونی، غول های سر از خاکستر برآورده و غول ها تازه به وسیله صنعت سینما در پی احیا یا به رخ کشیدن امپراتوری خود هستند. در این راستا تعداد فیلم هایی با تم میهن پرستانه که کره، چین و روسیه می سازند کم نیستند.

منتها هر یک از این کشورها در هر کدام از فیلم ها خود با ظرافت ها و هدف های مختلف در پی یادآوری و شورانگیزی هستند. دسته ای از این فیلم های اصولا برای مخاطب داخلی ساخته می شوند و ترجیحا برای مخاطب داخلی همسو با سیاست حاکمه.

دسته ای از آنها اما برای همه شهروندان یک کشور ساخته می شوند و وقتی فرضا لایه ای تحسین برانگیز از تاریخ را می کاوند به علت پیش آمدن آن مرحله خطیر و سستی های حاکمان و حتی مردم که باعث آن شرایط هم شده، اشاره می نمایند.

در این میان بعضی از فیلم ها هم چنان کیفیتی دارند که می توانند مخاطبی بین المللی را به چنگ آورند. دسته اخیر، با تکیه بر داستان پردازی و شخصیت پردازی دقیق و جلوه های ظاهری خوب، به دور از شعارگرایی خرد و احساسات عموم بیننده ها را هدف قرار می دهند.

کره، چین و اخیرا روسیه تازه در حال آزمایش و کسب تجربه در خصوص ساخت فیلم های اینچنینی هستند. البته مقصودم در فیلم های دهه اخیر است، والا سینمای عهد شوروی هم دارای فیلم های هنری میهن پرستانه یا انسانی با مخاطب فراملیتی بود.

درست که از دید فنی سالیوت - 7 فاصله قابل توجهی با فیلم های مشابه از نظر تم داستانی مانند جاذبه یا مریخی دارد. اما هیجانی که در روح مخاطب هم ایجاد می نماید، کم نیست و به اصطلاح این فیلم در لیگ خودش، حرف هایی برای گفتن دارد.

حالا این میان این سؤال مطرح می شود که چه زمانی سینمای ما فارغ از تاثیر بسیار واضح سیاست بر روی فیلم هایی اینچنینی خواهد توانست فیلم هایی فراملیتی بسازد؟ متاسفانه هنوز سینما و تلویزیون ما با این مطلب فاصله چندانی دارند. آنها فعلا از ارائه یک تصویر خاکستری به کلی درمانده هستند و سعی می نمایند همه شخصیت های اصلی را سیاه یا سفید جا بزنند و از یک ایدئولوژی واحد و مسلم به مسائل بنگرند. مسائل دیگری هم هست که فعلا در این پست جای طرح آنها نیست.

اما علت دیگر مجذوب کننده بودن سالیوت 7، برمی شود به علایق دوران کودکی و نوجوانی خود من که خبرهای فضایی را با هیجان دنبال می کردم و از خواندن اخبار و تماشا عکس های ایستگاه فضایی میر، ماموریت های شاتل، سقوط چلنجر و وعده فتح مریخ هیجان زده می شدم.

فیلم با نشان دادن فناوری همان روزگاران، به نوعی برای من یادآور همان عکس ها و خبرهایی است که البته در آن دوران به سختی و به صورت قطره چکانی از مطبوعات به دستم می رسید!

جنبه دیگر قوت فیلم سالیوت 7 توانایی آن در ایجاد یک تریلر مستمر و با ضرب آهنگ متوازن است که در هر قسمت از فیلم هیجان و دغدغه جدیدی برای ما می آفریند.

نکته حاشیه ای دیگر در این فیلم و نیز در فیلم دیگری ساخته روسیه که آن هم در ایام نوروز به نمایش عایدی و به نخستین راهپیمایی فضایی صورت گرفته به وسیله روس ها اشاره داشت، رابطه متقابل سیاست و دانش است.

این تعامل می تواند در برهه هایی هم مثبت و هم منفی باشد. برای مثال اگر جنگ سرد بین آمریکا و شوروی درنمی گرفت شاید بشر هنوز هم ماه را فتح نکرده بود. اما در مقابل در بسیاری جاها سیاست اثر مخربی بر دانش می گذارد. سیاستمدارها در پی نتیجه و پروپاگاندا و شتاب هستند و دانش حاصل شکیبایی و خردمندی و آزمون و خطا و تفکر. سیاست می خواهد همه چیز در پی ایدئولوژی باشد و دانش را برای قدرتمندی نظامی و مالی صرف می خواهد و دانشمندان شورمند گاهی دانش را برای دانش می خواهند!

در عین حال پیشنهاد می کنم بعد از تماشا فیلم داستان اصلی را که فیلم بر آن متکی است، بخوانید و مرور کنید.